این دفتر اختصاص یافته است به تبیین رموز داستان سیاوخش در شاهنامه، ولی پیشتر بر یکایک بیت‌های آن داستان توضیح ضروری نوشته شده و از رهگذر بررسی انتقادی دو شرح بسیار خوب سعی بر این بوده است که مسائل متعلّق به قرائت و فهم درست متن در حدّ مقدور حلّ و فصل گردد. صورت ابیات که در این نوشته ارائه می‌گردد در اساس مأخوذ است از تصحیح بی‌نظیر شاهنامه به اهتمام دکتر جلال خالقی‌مطلق، ولیکن روش «تصحیح تحقیقی» آن دانشمند این مجال را فراهم ساخته است تا در تار و پود لفظ و معنیِ ابیات تدقیق‌های دیگری صورت گیرد؛ رسم‌الخطّ و علائم و عنوا‌ن‌ها و شماره‌بندی ابیات همگی مخصوص خود این دفتر است و با تصحیح مزبور یکی نیست؛ مقصود از این کار، سهولت مطالعه و مراجعۀ خوانندگان گرامی بوده است.

در بخش دوم این کتاب، به حلّ رموز داستان سیاوخش پرداخته‌ایم و در این کار به تعالیم اشراقی سهروردی استناد نموده‌ایم. این داستان را به روش‌های گوناگون، مثلاً به روش ساختارگرایان یا روش پدیدارشناسان می‌توان بررسی کرد، ولی روش ما در این تحقیق «روش اشراقی» مقتبس از سهروردی است. در این روش، معانی رموز شکافته می‌شود و به صورت منسجم ارائه می‌گردد. در این‌باره، یک رشته توضیحات لازم در مقدَّمۀ بخش دوم ذکر شده که خوانندۀ محترم بهتر است به ترتیب، پس از مطالعۀ سراسر بخش نخست (شرح ابیات) به مطالعۀ آن مقدَّمه و سپس فصول هشتگانۀ کتاب بپردازد. ضمائمی نیز به این دفتر افزوده شده است که روشنگر پاره‌ای از مطالب متعلّق به شرح ابیات و حلّ رموز می‌تواند بود.

نویسنده: بابک عالیخانی
ناشر: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران
تاریخ نشر: 1400
چاپ دوم